Ανοσοθεραπεία στον καρκίνο – Πρακτικός οδηγός για τον πρώτο μήνα

Εισαγωγή

Η ανοσοθεραπεία αποτελεί μια σημαντική εξέλιξη στη θεραπεία του καρκίνου, ενεργοποιώντας το ανοσοποιητικό σύστημα ώστε να αναγνωρίζει και να καταστρέφει τα καρκινικά κύτταρα. Αν και δεν αντικαθιστά τη χημειοθεραπεία σε όλες τις περιπτώσεις, χρησιμοποιείται είτε μόνη της είτε σε συνδυασμό.

Σε αυτόν τον οδηγό θα βρείτε πρακτικές πληροφορίες για όσα πρέπει να περιμένετε και να γνωρίζετε κατά τον πρώτο μήνα της θεραπείας.

🔹 Πώς δρα η ανοσοθεραπεία;

Οι πιο γνωστοί τύποι ανοσοθεραπείας είναι οι αναστολείς σημείων ελέγχου (checkpoint inhibitors), όπως:

  • anti-PD-1: π.χ. pembrolizumab, nivolumab
  • anti-PD-L1: π.χ. atezolizumab, durvalumab
  • anti-CTLA-4: π.χ. ipilimumab Αυτά τα φάρμακα «ξεμπλοκάρουν» το ανοσοποιητικό σύστημα, βοηθώντας το να επιτεθεί σε καρκινικά κύτταρα που μέχρι πρότινος αγνοούσε. 🔹 Τι να περιμένω μετά την πρώτη χορήγηση;
  • Η ανοσοθεραπεία δεν προκαλεί άμεσα τοξικότητα όπως η χημειοθεραπεία. Οι περισσότεροι ασθενείς νιώθουν καλά τις πρώτες μέρες.
  • Πιθανές ήπιες αντιδράσεις στην έγχυση: πυρετάκι, κόπωση, εξάνθημα, μυαλγίες. Αν εμφανιστούν, είναι συχνά παροδικές.

🔹 Παρενέργειες: Όχι άμεσα αλλά πιθανώς απρόβλεπτα

Η ιδιαιτερότητα της ανοσοθεραπείας είναι ότι οι παρενέργειες μπορεί να εμφανιστούν αργότερα, ακόμη και μετά από εβδομάδες ή μήνες.

Αυτές οφείλονται στην υπερδιέγερση του ανοσοποιητικού, που μπορεί να επιτεθεί όχι μόνο στον καρκίνο, αλλά και σε υγιείς ιστούς (αποκαλούνται ανοσοσχετιζόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες).

Συχνές ανοσολογικές παρενέργειες:

Όργανο/ ΣύστημαΤι να προσέξετε
ΈντεροΔιάρροια που διαρκεί >2 μέρες, πόνος κοιλιάς
ΔέρμαΕξάνθημα, φαγούρα, απολέπιση
ΠνεύμονεςΒήχας, δύσπνοια, πόνος στο θώρακα
ΘυρεοειδήςΚόπωση, αλλαγή βάρους, δυσανεξία σε θερμοκρασίες
ΉπαρΚούραση, ίκτερος, σκούρα ούρα

Σημαντικό: Όσο νωρίτερα αναγνωρίζονται, τόσο πιο εύκολα αντιμετωπίζονται, συνήθως με

διακοπή της αγωγής και/ή κορτιζόνη.

🔹 Τι εξετάσεις χρειάζονται στην αρχή;

  1. Εξέτασηαίματος:ηπατικάένζυμα,TSH,γλυκόζη
  2. ΑξονικήήPET/CT:πριντηνέναρξηκαικάθε8–12 εβδομάδες
  3. Αξιολόγησησυμπτωμάτων:μεσυστηματική παρακολούθηση

🔹 Τι να αναφέρω στον ογκολόγο μου;

  • Διάρροια που ξεπερνά τις 3 κενώσεις/ημέρα
  • Πυρετό >38°C
  • Βήχα ή δύσπνοια χωρίς λοίμωξη
  • Εξάνθημα που επεκτείνεται
  • Αίσθημα έντονης κόπωσης, υπνηλία, θολή όραση Καλό είναι να κρατάτε ένα σύντομο ημερολόγιο συμπτωμάτων, ειδικά τον πρώτο μήνα. 🔹 Πρακτικές συμβουλές
  • Διατροφή: φυσιολογική, εκτός αν προκύψουν γαστρεντερικά συμπτώματα
  • Άσκηση: ήπια, όπως περπάτημα – βοηθά την αντοχή
  • Ψυχολογία: οι περισσότεροι ασθενείς νιώθουν καλύτερα γνωρίζοντας ότι «ενισχύουν το σώμα τους» αντί να το καταπιέζουν
  • Εμβολιασμοί: επιτρέπονται οι αδρανοποιημένοι (όχι ζωντανοί) – πάντα σε συνεννόηση με τον γιατρό Η ανοσοθεραπεία δεν λειτουργεί άμεσα – αλλά σε όσους ανταποκρίνονται, μπορεί να προσφέρει μακρόχρονο έλεγχο της νόσου, ακόμα και πλήρη ύφεση.

Η σωστή παρακολούθηση, η ειλικρινής επικοινωνία και η έγκαιρη αναφορά συμπτωμάτων είναι το “κλειδί” για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα της θεραπείας.